En als we alleen nog maar het briefje overhielden?

De monetaire creatie is noodzakelijk in een wereld waar financiële, ecologische en geopolitieke uitdagingen om onmiddellijke en massale antwoorden vragen.

De financiële uitdagingen die zich aan de Europese horizon aftekenen, zijn kolossaal. De implementatie van het Draghi-rapport, de milieusanering, de aanpassing aan klimaatveranderingen en de dringende militaire investeringen vereisen biljoenen euro's.

Deze projecten, door hun omvang en tijdsbestek, overstijgen ruimschoots de capaciteiten en verwachtingen van private kapitaalmarkten, waarvan de doelstellingen zich vaak beperken tot snelle en kortetermijnopbrengsten. Exclusief rekenen op de private sector voor de financiering van deze initiatieven zou dan ook illusoir zijn, aangezien ze ingeschreven staan in een logica van lange termijn, vaak onverenigbaar met de eisen van onmiddellijke rentabiliteit.

In deze context, lijkt de publieke schuld de belangrijkste financieringsweg. Deze oplossing stuit echter op een belangrijke beperking: de noodzaak voor veel staten, met name in Europa, om hun tekorten en de overheidsschuld te beperken om de economische stabiliteit te waarborgen.

Gezien de omvang van de behoeften, lijkt een verhoging van de overheidsschuld onvermijdelijk. Een deel van deze schuld zal moeten worden gemonetariseerd, d.w.z. opgekocht door de ECB om liquiditeiten in de economie te injecteren.

Met uitzondering van bepaalde landen, zoals Duitsland, die beschikken over een grotere budgettaire manoeuvreerruimte, zijn de meeste Europese landen onderworpen aan strikte regels, zoals die van het Stabiliteits- en Groeipact. Toch lijkt, gezien de omvang van de behoeften, een verhoging van de overheidsschuld onvermijdelijk. Een deel van deze schuld zal moeten worden gemonetariseerd, d.w.z. opgekocht door de Europese Centrale Bank (ECB) om liquiditeiten in de economie te injecteren.

Momenteel offert ons economisch model de toekomst van de natuur op om een productie en consumptie te handhaven die wordt ondersteund door een stabiele munt.

Inflatie risico, een probleem?

Dit gebruik van monetarisering roept legitieme vragen op. Het grootste risico schuilt in een mogelijke politisering van de ECB, die zou kunnen worden gebruikt om de tekorten van de staten te financieren, ten koste van haar onafhankelijkheid. Een dergelijke dynamiek zou kunnen leiden tot een wantrouwen in de munt, waardoor de euro verzwakt, en mogelijk inflatie veroorzaken. Maar is deze inflatie, indien ze beperkt blijft, werkelijk een onoverkomelijk probleem? Bij nadere beschouwing lijkt dit niet het geval te zijn.

Neem het voorbeeld van ecologische en milieubesparende uitgaven, die vandaag de dag existentiële imperatieven zijn. De strijd tegen klimaatverandering en het behoud van ecosystemen zijn niet onderhandelbaar. Indien een lichte daling van de koopkracht, veroorzaakt door een gematigde inflatie, de prijs is die moet worden betaald om de planeet te redden, dan lijkt deze kost rechtvaardigbaar.

Momenteel, offert ons economisch model de toekomst van de natuur op om een productie en consumptie te handhaven die wordt ondersteund door een stabiele munt. We behouden zo de symbolische waarde van de munt terwijl we de fundamenten van onze toekomstige omgeving vernietigen. Zou het niet verstandiger zijn om een beperkte erosie van dit monetaire symbool — de euro – te aanvaarden om een leefbare toekomst te garanderen? Het antwoord lijkt voor de hand te liggen: het behoud van de natuur moet voorrang krijgen. Het is waar dat sommigen zich dan zorgen zouden kunnen maken over een stijging van de rentevoeten als gevolg van deze inflatie, maar dit argument is zwak: de ECB is in dit domein soeverein.

Een andere invalshoek versterkt dit idee. De geschiedenis leert ons dat grote monetaire crises niet altijd te wijten zijn aan inflatie, maar soms aan een te sterke monetaire contractie. De beurskrach van 1929, gevolgd door de Grote Depressie van de jaren 1930, is een treffend voorbeeld.

Deze crisis, versterkt door een verwoestende deflatie, had kunnen worden verzacht indien de centrale banken, met name de Fed, een expansievers monetair beleid hadden gevoerd, door massaal krediet in de economie te injecteren. Een dergelijke aanpak had misschien de economische ineenstorting kunnen voorkomen, en zelfs, volgens sommige historici, de vrede kunnen bewaren, door sociale en politieke spanningen te vermijden die tot de Tweede Wereldoorlog leidden.

Indien Europa de ecologische, sociale en militaire uitdagingen wil aanpakken die zich voor haar stellen, moet zij een moedig monetair beleid overwegen, inclusief de gedeeltelijke monetarisatie van de schuld.

Handhaving van de concurrentiekracht

Bovendien treedt de wereld duidelijk in een nieuw tijdperk, gekenmerkt door een munteenoorlog. De Verenigde Staten, geconfronteerd met economische en geopolitieke uitdagingen, hebben ervoor gekozen om hun economie te stimuleren via de schuldenlast, ondersteund door een accommoderend monetair beleid van de Fed.

Deze strategie, die gebaseerd is op de massale uitgifte van schuld en monetaire creatie, is gericht op het handhaven van hun concurrentievermogen ten opzichte van machten als China, die hun eigen monetaire instrumenten ontwikkelen, met name via de digitale yuan. In deze context, kan Europa het zich niet veroorloven om aan de zijlijn te blijven staan. Indien zij de ecologische, sociale en militaire uitdagingen wil aanpakken, moet zij ook een moedig monetair beleid overwegen, inclusief de gedeeltelijke monetarisatie van de schuld.

Samenvattend, de noodzaak tot het creëren van geld dringt zich op in een wereld waar financiële, ecologische en geopolitieke uitdagingen om onmiddellijke en massale antwoorden vragen. De munteenoorlog, verergerd door de stimulering via de schuldenlast van de Verenigde Staten, dwingt Europa om zijn prioriteiten te heroverwegen.

In plaats van een beperkte inflatie te vrezen, moet men aanvaarden dat een lichte erosie van de koopkracht een redelijke prijs is om de toekomst van de planeet en het concurrentievermogen van Europa te behouden. De geschiedenis herinnert ons eraan dat monetaire inactiviteit dramatische gevolgen kan hebben. Zelfs als de politieke haalbaarheid riskant is, is het tijd om moedig te handelen, door alle beschikbare instrumenten te mobiliseren, inclusief de monetaire creatie.

In het belang van zijn optimale verspreiding bieden wij u een automatische vertaling van dit artikel met behulp van kunstmatige intelligentie.​

De Stichting is niet verantwoordelijk voor de kwaliteit en de nauwkeurigheid van deze machinevertaling.

Dit artikel is oorspronkelijk in het Frans geschreven, dus het is de franse versie waarnaar in alle gevallen moet worden verwezen