Eenvoudigere Europese digitale regels en nieuwe digitale portemonnees om bedrijven miljarden te besparen en innovatie te stimuleren

Dankzij het nieuwe digitale pakket van de Europese Commissie zullen Europese bedrijven, van fabrieken tot start-ups, minder tijd besteden aan administratieve werkzaamheden en naleving en meer tijd besteden aan innovatie en opschaling. Dit initiatief biedt Europese bedrijven kansen om te groeien en een voortrekkersrol te blijven spelen op het gebied van technologie, terwijl tegelijkertijd de hoogste Europese normen op het gebied van grondrechten, gegevensbescherming, veiligheid en billijkheid worden bevorderd.

Knelpunten

Centraal in het pakket staat een digitale omnibus die de regels inzake artificiële intelligentie (AI), cyberbeveiliging en gegevens stroomlijnt, aangevuld met een strategie voor de Europese data-unie om hoogwaardige gegevens voor AI te ontsluiten en Europese portemonnees voor ondernemingen, die bedrijven één digitale identiteit zullen bieden om papierwerk te vereenvoudigen en veel vlotter te ondernemen in alle EU-lidstaten.

Het pakket heeft tot doel naleving door middel van de vereenvoudigingsinspanningen te faciliteren, waardoor tegen 2029 naar schatting 5 miljard euro aan administratieve kosten kan worden bespaard. Daarnaast zouden de Europese portemonnees voor ondernemingen elk jaar nog eens 150 miljard euro aan besparingen voor bedrijven kunnen opleveren.

Het digitale pakket is het zevende omnibusvoorstel. De Commissie heeft een koers uitgezet om de EU-regels te vereenvoudigen om de economie van de EU concurrerender en welvarender te maken door ondernemen in de EU eenvoudiger, goedkoper en efficiënter te maken. De Commissie heeft zich een duidelijk doel gesteld: vóór het einde van 2029 een ongekende vereenvoudigingsinspanning leveren, door de administratieve lasten te verminderen met ten minste 25 %, en met ten minste 35 % voor kmo's.

Digitale omnibus

Met de digitale omnibus van vandaag stelt de Commissie voor de bestaande regels inzake artificiële intelligentie, cyberbeveiliging en gegevens te vereenvoudigen.

> Innovatievriendelijke AI-regels: Een efficiënte uitvoering van de AI-verordening zal een positief effect hebben op de samenleving, de veiligheid en de grondrechten. Richtsnoeren en ondersteuning zijn essentieel voor de uitrol van nieuwe wetgeving, en dit geldt ook voor de AI-verordening.

De Commissie stelt voor de inwerkingtreding van de regels voor AI-systemen met een hoog risico te koppelen aan de beschikbaarheid van ondersteunende instrumenten, met inbegrip van de nodige normen.

Het tijdschema voor de toepassing van regels met een hoog risico wordt aangepast tot maximaal 16 maanden, zodat de regels van toepassing worden zodra de Commissie bevestigt dat de nodige normen en ondersteunende instrumenten beschikbaar zijn, zodat bedrijven de ondersteunende instrumenten krijgen die zij nodig hebben.

De Commissie stelt ook gerichte wijzigingen van de AI-verordening voor die:

• bepaalde aan kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) toegekende vereenvoudigingen uitbreiden tot kleine midcap-ondernemingen (SMC's), met inbegrip van vereenvoudigde technische documentatievereisten, waardoor ten minste 225 miljoen euro per jaar wordt bespaard;
• de nalevingsmaatregelen uitbreiden zodat meer innovatoren gebruik kunnen maken van testomgevingen voor regelgeving, met inbegrip van een testomgeving op EU-niveau vanaf 2028 en meer tests onder reële omstandigheden, met name in kernindustrieën zoals de automobielindustrie;
• de bevoegdheden van het AI-bureau versterken en het toezicht op AI-systemen die zijn gebaseerd op AI-modellen voor algemene doeleinden centraliseren, waardoor de versnippering van de governance wordt verminderd.

> Vereenvoudiging van de rapportage over cyberbeveiliging: Het omnibuspakket introduceert ook een centraal toegangspunt waar ondernemingen aan alle verplichtingen inzake het melden van incidenten kunnen voldoen. Momenteel moeten bedrijven cyberbeveiligingsincidenten melden op grond van verschillende wetten, waaronder de NIS 2-richtlijn, de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en de verordening digitale operationele veerkracht (DORA). De interface zal worden ontwikkeld met robuuste veiligheidswaarborgen en zal uitgebreid worden getest om de betrouwbaarheid en doeltreffendheid ervan te waarborgen.

> Een innovatievriendelijk privacykader: Gerichte wijzigingen van de AVG zullen bepaalde regels harmoniseren, verduidelijken en vereenvoudigen om innovatie te stimuleren en de naleving door organisaties te ondersteunen, terwijl de kern van de AVG intact blijft en het hoogste niveau van bescherming van persoonsgegevens wordt gehandhaafd.

> Modernisering van de cookieregels om de online-ervaring van gebruikers te verbeteren: de wijzigingen zullen het aantal keren dat cookiebanners verschijnen, verminderen en gebruikers in staat stellen hun toestemming met één klik aan te geven en hun cookievoorkeuren op te slaan via centrale instellingen van voorkeuren in browsers en besturingssystemen.

> De toegang tot data verbeteren Het digitale pakket van vandaag heeft tot doel de toegang tot data als belangrijke aanjager van innovatie te verbeteren. Het vereenvoudigt de gegevensregels en maakt ze bruikbaar voor consumenten en bedrijven door:

• Consolidatie van de EU-gegevensregels door middel van de dataverordening, waarbij vier wetgevingsteksten worden samengevoegd tot één met het oog op meer juridische duidelijkheid;
• Invoering van gerichte vrijstellingen van sommige regels van de dataverordening inzake cloud-switching voor kmo's en kleine midcaps, wat leidt tot ongeveer 1,5 miljard euro aan eenmalige besparingen;
• Nieuwe richtsnoeren aan te bieden over de naleving van de dataverordening door middel van modelcontractvoorwaarden voor de toegang tot en het gebruik van data en standaardcontractbepalingen voor cloudcomputingcontracten;
• Stimuleren van Europese AI-bedrijven door de toegang tot hoogwaardige en nieuwe datasets voor AI te ontsluiten en zo het algemene innovatiepotentieel van bedrijven in de hele EU te versterken.

Strategie voor de Europese data-unie

De nieuwe strategie voor de data-unie bevat aanvullende maatregelen om meer hoogwaardige gegevens voor AI te ontsluiten door de toegang uit te breiden, zoals datalaboratoria. De strategie voorziet in een juridische helpdesk voor de dataverordening, als aanvulling op verdere maatregelen ter ondersteuning van de uitvoering van de dataverordening. Ze versterkt ook de gegevenssoevereiniteit van Europa door middel van een strategische aanpak van het internationale gegevensbeleid: toolbox tegen lekkage, maatregelen ter bescherming van gevoelige niet-persoonsgebonden gegevens en richtsnoeren voor de beoordeling van de eerlijke behandeling van EU-gegevens in het buitenland.

Europese portemonnee voor ondernemingen

Dit voorstel zal Europese bedrijven en overheidsinstanties een uniform digitaal instrument bieden, dat hen in staat stelt activiteiten en interacties te digitaliseren die momenteel in veel gevallen nog persoonlijk moeten worden uitgevoerd. Bedrijven zullen documenten digitaal kunnen ondertekenen, van een tijdstempel kunnen voorzien en kunnen verzegelen; geverifieerde documenten veilig kunnen aanmaken, opslaan en uitwisselen; en veilig kunnen communiceren met andere bedrijven of overheidsdiensten in hun eigen lidstaat en de andere 26 lidstaten.

Het opschalen van een bedrijf in andere lidstaten, het betalen van belastingen en het communiceren met overheidsinstanties zal gemakkelijker zijn dan ooit tevoren in de EU. Uitgaande van een brede toepassing zullen de Europese portemonnees voor ondernemingen Europese bedrijven in staat stellen administratieve processen en kosten te beperken, waardoor elk jaar tot 150 miljard euro aan besparingen voor bedrijven wordt gegenereerd.

Hoe gaat het nu verder?

De wetgevingsvoorstellen met betrekking tot de digitale omnibus zullen nu ter goedkeuring aan het Europees Parlement en de Raad worden voorgelegd. De voorstellen van vandaag zijn een eerste stap in de strategie van de Commissie om het digitale rulebook van de EU te vereenvoudigen en doeltreffender te maken.

De Commissie is vandaag ook overgegaan tot de tweede stap van de vereenvoudigingsagenda, met een brede raadpleging over de digitale geschiktheidscontrole, die loopt tot en met 11 maart 2026. In het kader van de geschiktheidscontrole zullen stresstests worden uitgevoerd om na te gaan hoe het rulebook zijn doelstelling op het gebied van concurrentievermogen verwezenlijkt, en zullen de samenhang en het cumulatieve effect van de digitale regels van de EU worden onderzocht.

Meer informatie

Digitale omnibus over het digitale acquis (verordening)

Digitale omnibus inzake AI (verordening)

Werkdocument van de diensten van de Commissie bij de digitale omnibus

Europese portemonnee voor ondernemingen (verordening)

Strategie voor de data-unie (mededeling)

Modelcontractvoorwaarden voor de toegang tot en het gebruik van data en standaardcontractbepalingen voor cloudcomputingcontracten

Factsheet

Vragen en antwoorden

Digitale geschiktheidscontrole (raadpleging)

AI-verordening — Vereenvoudigingsvoorstel

Europese portemonnee voor ondernemingen (digibyte)

Een flexibel digitaal rulebook

Factsheet Een strategie voor de Europese data-unie

Factsheet Europese portemonnee voor ondernemingen

​Een flexibel digitaal rulebook voor de EU​

Citaat/Citaten