Jong ondernemerschap: opmerkelijke toename van het aantal starters ...

Bijna de helft van de min-25-jarigen wil graag een eigen zaak starten. Onze ondernemingszin is het hoogst op jonge leeftijd. Dat blijkt uit de jaarlijkse bevraging van SD Worx bij 16.011 werknemers in 10 Europese landen, waaronder 1.000 werkende Belgen.

Xerius, het grootste ondernemingsloket voor zelfstandigen, ziet dit ook bevestigd in de effectieve cijfers van het RSVZ[1]: het zijn de starters tot 25 jaar die het meest in aantal zijn toegenomen de laatste vier jaar (+8%). Ook student-zelfstandigen horen daarbij: zij zetten dat enthousiasme actief om in de praktijk, voor de leeftijd van 25 jaar.

Van alle student-zelfstandigen gestart bij Xerius sinds 2017 is een kwart (24%) in 2024 actief als zelfstandige in hoofd- of bijberoep. Bijna een op drie (29%) is nog actief als student-zelfstandige.

Zin om te ondernemen is het hoogst bij de min 25-jarigen

In 2024 overweegt de helft van de Belgische jongeren (min-25-jarigen) een eigen zaak te starten, eventueel in bijberoep. Vanaf 25 jaar valt die hoge bereidheid tot ondernemen terug: bij de 25 tot 34-jarigen gaat het nog om een kwart (25%); tussen 35 en 49 jaar wil een op vijf Belgen (20%) graag een eigen zaak starten. Eens de 50 voorbij, valt de goesting terug tot 8% (en minder). Gemiddeld wil één op vijf (19%) Belgen een eigen zaak starten, al dan niet in bijberoep, stelt SD Worx.

Bij de jongeren kriebelt het meest om een eigen zaak te starten.

Elke Schreurs, Directeur segment bedrijfsleiders bij SD Worx: “Ze zijn doorgaans nog niet gebonden aan grote financiële verplichtingen, wat hen meer vrijheid geeft om risico’s te nemen en hun ondernemingsdromen na te jagen. Veel jongeren ontwikkelen tijdens hun studies al een concreet idee en zien ondernemerschap als de manier om hun eigen baas te zijn en zo de gewenste vrijheid te creëren. Hoewel personeel aanwerven nog niet meteen in beeld is, nemen ze al de rol van bedrijfsleider op zich en zijn ze vastberaden om hun zaak verder uit te bouwen.”

Stijging bij de starters jonger dan 25 jaar

De jeugdige ondernemingszin vertaalt zich ook in de effectieve cijfers.

Bruno Van de moortel, Xerius

“Het aantal starters tot 25 jaar is op vier jaar tijd gestegen met 8%. In de andere leeftijdsgroepen is er geen stijging”, analyseert Bruno Van de moortel van Xerius de effectieve starterscijfers van het RSVZ[2]. In totaal zijn er in 2023 bijna 22.000 (21.948) jongeren tussen de 18-25 jaar gestart als zelfstandige (alle verzekeringsplichtigen[3]). In datzelfde jaar stopten ook 5.836 jonge zelfstandigen (18-25 jaar). Dit is een verhouding van ongeveer een op vier (27%).[4]

Op vier jaar tijd (tussen 2019 en 2023) is het aantal starters tot 25 jaar toegenomen met 8 procent. Het aandeel tussen de 18 en 22 jaar is het sterkst gegroeid, namelijk met 13%. Ze worden op de voet gevolgd door de groep tussen de 22-25 jaar, die toenam met 5%. Samen maakt deze groep 18% uit van alle starters in 2023 (in 2019 was dit nog 16%). De grootste groep starters in 2023 is tussen de 25-30 jaar oud; gevolgd door de groep 30-35 jaar. Samen zijn die leeftijdscategorieën tot 35 jaar goed voor 35% van alle starters in 2023 (34% in 2019). De gemiddelde leeftijd om een eigen zaak te starten is 35 jaar (bron: RSVZ). In de andere leeftijdsgroepen (van 25 tot 70 jaar) zien we een afname de laatste vier jaren.

Het statuut student-zelfstandige kan tot 25 jaar

Vier op de tien jonge starters (tot 25 jaar) zijn student-zelfstandige: zij maken in 2023 bijna veertig procent (39%) uit van alle startende leeftijdsgenoten. Eind 2023 telt de overheid bijna 9.000 student-zelfstandigen: de teller stond eind 2023 op 8.636 om exact te zijn. Sinds de start in 2017 kent het statuut een groei tot eind 2021; de laatste twee jaar is er een lichte daling, zo weten we uit totale cijfers van RSVZ [5]. Voor de periode 2017-2023 bedraagt het gemiddelde jaarlijkse groeipercentage +8,1 %, wat nog steeds een hoog groeipercentage is.

“Het is net om de ondernemingszin bij jongeren te stimuleren, dat de overheid in 2017 een speciaal statuut creëerde. Dankzij dat statuut kunnen studenten tijd vrijmaken om een activiteit als zelfstandige te combineren met hun studies, maar ook genieten van een reeks voordelen, in het bijzonder sociale bescherming en lagere sociale en fiscale drempels”, legt Bruno Van de moortel van Xerius uit. “Het is belangrijk van jongs af aan die ondernemingszin aan te wakkeren: als student-zelfstandige kan je je ondernemingsidee testen, ervaring opbouwen en een netwerk ontwikkelen. Er zijn heel wat administratieve hordes te nemen, zoals btw betalen. Uiteindelijk wil je dat je zaak ook financieel een succes wordt.”

“Starten als student-zelfstandige is een unieke manier om op een veilige manier te proeven van het ondernemerschap. Van alle student-zelfstandige die bij Xerius sinds 2017 startten, zijn nog meer dan de helft (53%) actief. Een kwart (24%) groeide door tot zelfstandige in hoofd- of bijberoep. Bijna een op drie (29%) is nog steeds actief als student-zelfstandige (tot 25 jaar)”, stelt Bruno Van de moortel (Xerius). Maar je kan ook instappen in bijberoep.

Een op drie tussen 25-40 jaar denkt aan bijberoep

Ouder dan 25 jaar en ook zin in een eigen zaak? Niet getreurd: het is zeker nog niet te laat. Meer nog de gemiddelde leeftijd is 35 jaar. Elke Schreurs van SD Worx vervolgt: “Uit dit recent SD Worx onderzoek weten we dat de interesse om te starten in bijberoep ook hoog is tussen 25 en 40 jaar: een op drie (of 30%) ziet dit als een reële optie. Het is een zekere piste voor werknemers die bv. al een gezin en financiële lasten hebben. Bovendien kan het bijberoep een ideaal opstapje om uiteindelijk volledig zelfstandige te worden.”

“In bijberoep heb je nog de financiële zekerheid van je hoofdactiviteit”, verduidelijkt Bruno Van de moortel van Xerius. “Het levert een mooie financiële extra op. Daarnaast kan je de kosten die je voor je bijberoep maakt (gedeeltelijk) inbrengen als beroepskost. Deze aftrekbare kosten hebben een gunstige invloed op je belastingen, die wel kunnen stijgen omdat je inkomen groter wordt.”

Meer info over student-zelfstandigen

Het statuut van student-zelfstandige geldt voor jongeren die aan drie voorwaarden voldoen:

Het statuut van student-zelfstandige | FOD Economie (fgov.be)

> Over de jaarlijkse internationale werknemer studie

SD Worx, de toonaangevende Europese HR-dienstverlener, helpt organisaties met hun HR en payroll. Om te weten wat echt belangrijk is voor werkgevers en werknemers, voert SD Worx regelmatig enquêtes uit. De analyse van de meest recente enquête, de 'Navigator Series', biedt organisaties een kompas om door de uitdagingen van HR en payroll te navigeren. De enquête werd in februari 2024 uitgevoerd in 18 Europese landen: Oostenrijk, België, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Ierland, Kroatië, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië, Servië, Slovenië, Spanje, het VK en Zweden. In totaal werden 18.000 werknemers ondervraagd. De resultaten zijn gewogen en garanderen een betrouwbare weergave van de arbeidsmarkt in elk land.

In België gaat het over 1000 werknemers. Voor België wegen we voor taal, leeftijd, geslacht, opleiding, bedrijfsgrootte en regio tewerkstelling. Voor België liggen de weging coëfficiënten bijna allemaal onder de 1,7.

> Over Xerius

Xerius ondersteunt de opstart, wijziging en stopzetting van een onderneming. Dit betekent dat ze onder meer de administratieve stappen voor startende zelfstandigen in orde brengen.

Xerius berekent ook de sociale bijdragen in opdracht van de overheid en informeren hen over hun plichten en rechten.

Vanuit 12 kantoren neemt Xerius deze taak ter harte, voor meer dan 238.000 zelfstandigen en 140.000 vennootschappen.

De stap naar zelfstandige worden is kleiner dan je denkt - Xerius

> Referenties

[1] Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen

[2] Het statuut van student-zelfstandige | FOD Economie (fgov.be)

[3] Alle natuurlijke personen actief als zelfstandige (zowel in een eenmanszaak als in een vennootschap).

[4] In 2019 was de verhouding ook een op vier (5.185 stoppers op 20.356 starters van de leeftijd 18-25 jaar)

[5] (Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen) Bron: Het statuut van student-zelfstandige | FOD Economie (fgov.be)