Definitieve versie van het Nationaal Energie- en Klimaatplan (NEKP) naar de Europese Commissie

De ministerraad van 3 oktober 2025 neemt op voorstel van minister van Klimaat en Ecologische Transitie Jean-Luc Crucke en minister van Energie Mathieu Bihet akte van de koepeltekst van de finale actualisatie van het Nationaal Energie- en Klimaatplan (2021-2030).

In uitvoering van de EU-verordening inzake de governance van de Energie-unie en van de Klimaatactie (EU 2018/1999) beoogt de regering een finaal geactualiseerd geïntegreerd Nationaal Energie- en Klimaatplan in te dienen bij de Europese Commissie.

Achtergrond - interacties

Het plan is in eerste instantie een samenvoeging van de gewestelijke plannen en het federaal Energie en Klimaatplan.

Daarnaast worden gezamenlijke teksten of ‘koepelteksten’ voorzien die op interfederaal niveau werden besproken en die onder meer volgende zaken bevatten: de compilatie van de gewestelijke prognoses voor de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, de meest recente cijfers inzake het verbruik aan energie uit hernieuwbare bronnen, energie-efficiëntie, energiezekerheid en investeringsbehoeftes.

De belangrijkste federale energiegerelateerde input betreft het aandeel van offshore windenergie inzake hernieuwbare energie productie, capaciteit en prognoses. Nucleaire energie wordt eveneens geïntegreerd.

Ten slotte werden ook aanbevelingen van de Europese Commissie en de antwoorden hierop geïntegreerd.

TIming

Om zijn energie- en klimaatdoelstellingen voor 2030 te halen, waaronder de doelstelling om de uitstoot van broeikasgassen in de niet-industriële sectoren (vervoer, woningen, energie, landbouw, afval ...) met 47% te verminderen ten opzichte van 2005, moet ons land een Nationaal Energie- en Klimaatplanopstellen. Dit document beschrijft het klimaat- en energiebeleid dat ons land de komende jaren zal voeren en is dus een belangrijk strategisch document om ons land op weg te helpen naar een rechtvaardige en veerkrachtige klimaattransitie en om de investeringen te sturen die hiervoor nodig zijn.

België moest in juni 2024 een definitieve en geactualiseerde versie van haar Nationaal Energie- en Klimaatplan indienen. Aangezien deze deadline niet werd gehaald, startte de Europese Commissie een inbreukprocedure tegen ons land. Het doel is nu om de zopas goedgekeurde bijdrage van de federale overheid en de bijdrages van de gewesten samen te voegen, en tegen eind september alsnog een geïntegreerd Nationaal Energie- en Klimaatplan (2021-2030) in te dienen bij de Europese Commissie.

Een federale stap richting de Belgische klimaatdoelstellingen

De federale overheid beschikt over krachtige hefbomen om de Belgische doelstellingen te helpen behalen, op het vlak van fiscaliteit, financiering, innovatie, hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. De aangenomen federale maatregelen moeten bovendien de beleidsmaatregelen van de gewesten ondersteunen en versterken.

De goedkeuring van deze federale bijdrage vormt een belangrijke mijlpaal. Dit plan bevat onder andere verschillende maatregelen uit het regeerakkoord. Enkele voorbeelden:

• een versterking van fiscale stimulansen voor duurzame investeringen, onder meer via de verhoogde aftrek voor investeringen in uitstootvrij vervoer, energie-efficiëntie, hernieuwbare energie en milieuvriendelijke projecten;
• een verlenging van het verlaagd btw-tarief met vijf jaar voor de levering en installatie van warmtepompen;
• een verhoging van het btw-tarief voor de levering en installatie van fossielebrandstofketels bij renovatie van woningen ouder dan tien jaar;
• een uitbreiding van het verlaagde btw-tarief voor afbraak en heropbouw naar alle belastingplichtigen.

Specifiek voor bedrijven zijn er verschillende maatregelen voorzien, zoals:

• een verlaging van het accijnstarief tot het Europese minimumniveau;
• een verlaging van de elektriciteitstransporttarieven voor energie-intensieve industrieën, zodat deze in lijn liggen met die in de buurlanden;
• een verhoging van het investeringsaftrektarief van 30% naar 40% voor grote ondernemingen, met als doel de energie- en klimaattransitie te stimuleren.

Om de doelstellingen van het plan volledig waar te maken, moet dit nu snel worden omgezet in operationele maatregelen. Het plan zal ook ter evaluatie worden voorgelegd aan de Europese Unie. Als België vaststelt dat het de verwachte uitstootvermindering (47% tegen 2030) niet kan behalen, moet het zijn inspanningen verhogen of, in laatste instantie, uitstootrechten aankopen om eventuele tekorten te compenseren.

Meer informatie in bijlage

Definitieve versie van de federale bijdrage aan het Belgisch Nationaal Energie- en Klimaatplan

Goedkeuring door de EC

Om de doelstellingen van het plan volledig waar te maken, moet dit worden omgezet in operationele maatregelen.

Het plan zal ook ter evaluatie worden voorgelegd aan de Europese Unie. Als België vaststelt dat het de verwachte uitstootvermindering (47% tegen 2030) niet kan behalen, moet het zijn inspanningen verhogen of, in laatste instantie, uitstootrechten aankopen om eventuele tekorten te compenseren.