Belgische bedrijven onvoldoende voorbereid op disruptie

​Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) bracht in samenwerking met PwC bijna 1.000 bedrijfsleiders samen op het forum ‘BE PREPARED’ om hen te sensibiliseren en te ondersteunen bij het versterken van hun veerkracht. De boodschap is urgent: terwijl digitale risico’s, technisch systeemfalen en geopolitieke spanningen de continuïteit van bedrijven en de Belgische economie bedreigen, beschikt slechts 39% van de Belgische bedrijven over een geavanceerd risicobeheerproces. ​

Recente crises tonen dat disruptie het nieuwe normaal is: van pandemieën en oorlog tot blokkades, stroompannes en softwarestoringen die wereldwijd economieën lamleggen. De vraag is niet of bedrijven te maken krijgen met disruptie, maar wanneer. Heel wat bedrijven hebben al voorzorgen genomen, maar we willen hen erop wijzen dat de risico’s van vandaag van een heel andere grootteorde zijn en veel sneller en op grotere schaal impact kunnen hebben.

Business Risk Survey 2025: grote kloof tussen risico en voorbereiding

De Business Risk Survey 2025, waarmee het VBO en de Koninklijke Militaire School afgelopen zomer de Belgische werkgevers bevroegen, legt de kloof tussen risico en voorbereiding bloot. Slechts 39% van de Belgische bedrijven beschikt over een geavanceerd risicobeheerproces. Uit het onderzoek blijkt ook dat cyberaanvallen (61%) en technisch systeemfalen (57%) domineren als grootste bedreigingen, gevolgd door handelsspanningen (39%) en geopolitieke conflicten (35%). Ook disruptieve technologieën (23%), pandemieën (22%) en klimaatverandering (19%) worden gezien als belangrijke mogelijke bedreigingen.

Bijna alle ondernemingen verwachten een verdere toename van die risico’s. En het zijn vooral kmo’s die bijzonder kwetsbaar zijn door ontbrekende formele risicobeheersystemen en een sterke afhankelijkheid van externe steun bij crisissen.

Topexperts, concrete tools en wake-upcall

BE PREPARED omvat drie speerpunten: bedrijven laten anticiperen op mogelijke disruptie, hun veerkracht aanscherpen en een praktische toolkit. Topexperts, ministers en autoriteiten gaven bedrijven tijdens het VBO-forum een blueprint voor het managen van vier crisisscenario’s: cyberaanvallen, elektriciteitsblack-outs, de uitval van toeleveranciers en crisisimpact op medewerkers.

De toolkit ontwikkeld met PwC bevat stappenplannen en checklists voor onmiddellijke toepassing.

Bedrijven die investeren in risicomanagement winnen tijd op momenten dat het ertoe doet. Tijd is de valuta van elke crisis. Wij geven bedrijven vandaag kostbare tijd cadeau. Tijd die maakt dat ze een crisis straks sneller onder controle krijgen door nu meteen al te anticiperen.

Zero risk bestaat niet, bedrijven kunnen beter hun risico’s in kaart brengen en de impact ervan beperken. Een gediversifieerde, lokale waardeketen brengt hoe dan ook een buffer maar we kunnen meer doen. Alle actoren moeten hun rol kunnen spelen in een crisis. België heeft het talent en de infrastructuur om succesvol crisissen te beheersen, nu nog de structuren om die samenwerking efficiënt aan te sturen. Met onze ervaring lokaal en internationaal staan we het Belgische ecosysteem daar graag in bij.

Toolkit, dokumenten, volgende stappen

Het programma wordt in 2026 verder uitgerold via webinars, een actief webplatform, thematische sessies en samenwerking tussen bedrijven, sectorfederaties en overheden.

De toolkit is beschikbaar op www.vbo.be/nl/beprepared.

>> Rapport ‘BUSINESS RISK SURVEY’ I.s.m. de Koninklijke Militaire School

>> Keynote Pieter Timmermans, CEO VBO FEB

>> Cyber Incident Roadmap

>> Videoboodschap Theo Francken, federaal minister van Defensie en Buitenlandse Handel

>> PREPAREDNESS TOOLKIT VBO-PwC boordevol handige do’s-and-don’ts

>> Videoboodschap Bernard Quintin, federaal minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken​