VVA 2024: een praktisch voorstel van vereenvoudigde aangifte die echter enkele gevaren met zich meebrengt!

Het voorstel van vereenvoudigde aangifte (VVA) bestaat nu vijftien jaar, een voorstel dat ik goed ken omdat ik de initiatiefnemer was toen ik als kabinetschef in de federale regering werkte. Dit jaar wordt het toepassingsgebied opnieuw uitgebreid. Meer dan 4 miljoen belastingbetalers zullen er dus van profiteren. Doel: het leven vereenvoudigen en sneller innen. Een oefening die echter enkele gevaren met zich meebrengt… die absoluut vermeden moeten worden!

Principe: verbeterde automatisering en naleving

Om over te stappen naar het digitale tijdperk, moet er gevirtualiseerd worden. Deze diepe overtuiging van de belastingdienst leidt ertoe dat deze laatste de hand afdwingt bij het voorstel van vereenvoudigde aangifte (afgekort VVA). In 2024 zullen dus iets minder dan 4 miljoen belastingbetalers mogelijk worden getroffen door dit VVA, bijna 60% van ons (exclusief zelfstandigen). Uitgaande van het principe dat er een verkorte termijn is (30 juni op papier en 15 juli via Tax-on-web), komt het risico om niets te doen en dus het VVA van de fiscus de facto te accepteren snel dichterbij.

Het VVA bestaat omdat de automatisering vordert. Met 565 vooraf ingevulde codes op 880, wordt dit jaar de 64% drempel van vooraf ingevulde codes overschreden. Dat is geweldig, maar automatisering lost niet alles op. Vandaag de dag overstijgt de doelgroep van het VVA die van deze 565 codes. Het gevolg is dat er risico’s zijn dat het VVA geen rechtvaardige belasting voorstelt. De ambitie van de administratie blijft om de wijzigingen te beperken tot 6 of 7% (doel bereikt in 2023). Geprojecteerd op de bevolking van belastingbetalers in 2024, vertegenwoordigt dit 280.000 belastingbetalers die dit jaar zouden moeten interageren… maar hoeveel zullen mogelijk een rekenfout ten gunste van de fiscus hebben ondergaan?

Deze belastingbetalers zijn in goede handen

De personen die een salaris, een pensioen, werkloosheidsuitkeringen of ziekte-invaliditeitsuitkeringen ontvangen, en vooral, die geen andere inkomsten hebben (zoals vastgoedinkomsten, inkomsten als zelfstandige of bedrijfsleider…), of gedragingen die hen een fiscaal voordeel opleveren, moeten zich gerustgesteld voelen. Het gaat om 4 op de 10 belastingbetalers (2,8 miljoen). De belastingbetalers die een regionale woonbonus of een federale woonbonus ontvangen, zijn in principe ook gedekt door de automatisering.

8 risicogebieden voor het VVA

1. De gezinssituatie. Elke belastingbetaler heeft een belastingvrijstelling die het resultaat is van zijn persoonlijke situatie. Maar deze laatste evolueert, vooral bij scheiding, geboorte van een kind, ouders ten laste of een kind dat het ouderlijk huis verlaat. Het komt ook vaak voor dat de fiscus de handicap van een gezinslid negeert. Uw rechten veranderen, andere ontstaan, zoals de betaling van een alimentatie die voor 80% aftrekbaar is voor de betaler. Dit zijn nuanceringen die een impact hebben op fiscaal vlak.
2. Een nieuwe professionele situatie. De fiscus baseert zich op bekende feiten en automatisering. Dit betekent dat het geen onbekende feiten kan integreren, ook al zijn die bij anderen bekend. Bijvoorbeeld, als u een nevenactiviteit start, is het zeer waarschijnlijk dat deze informatie niet in het bezit is van de administratie tijdens het eerste jaar, en dat het voorstel van vereenvoudigde aangifte (VVA) deze status uitsluit (de inkomsten of verliezen die in het eerste jaar zijn ontstaan). Nieuwe veranderingen zijn dus een risicogebied!
3. Vastgoedinkomsten. Uw vastgoedinkomsten zijn onderhevig aan zeer variabele regimes afhankelijk van de aard (grond of gebouw), de locatie (België of buitenland), het gebruik (residentieel of commercieel) of de bezetting (door u of een derde). Deze combinaties zijn talrijk en daarom heeft de fiscus moeite om ze automatisch in te vullen. Het is een risicogebied in geval van variaties of bijzonderheden.
4. Buitenlandse inkomsten. Deze vastgoed-, roerende en professionele inkomsten zijn afwezig in elke VVA, omdat de fiscus ze niet kent, althans niet op het moment van verzending daarvan. Correctie in zicht…
5. Werkelijke beroepskosten. Onder de beroepskosten nemen verplaatsingskosten een belangrijke plaats in. Uw kantoor-, personeels-, ereloon-, restaurant-, vakliteratuur-, opleidings-, reclame-, beroepskleding-, verzekerings-, contributie- en missiekosten… De lijst is lang als u niet kiest voor forfaitaire kosten, die uiteraard automatisch in de VVA worden opgenomen.
6. Roerende verplichtingen. Sinds enkele jaren is de belastingbetaler verplicht om aangifteverplichtingen met betrekking tot zijn vermogen na te komen. Een VVA vrijwaart u hier niet van. Dit is het geval als u meerdere effectenrekeningen heeft, een rekening/levensverzekering/juridische structuur in het buitenland heeft en meer dan 980 € rente op meerdere spaarrekeningen ontvangt.
7. Fiscale voordelen die aangifte vereisen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij vrijgestelde dividenden. Met 800 € aan vrijgestelde dividendinkomsten levert de aangifte van deze realiteit u maximaal 240 € op. Een voordeel dat door aangifte moet worden verkregen. Hetzelfde geldt voor bepaalde voordelen die verband houden met mobiliteit.
8. Bepaalde belastingverminderingen. De voordelen die verband houden met de opvang van uw kinderen, de nieuwe vrije aanvullende pensioenregeling voor zelfstandigen, betalingen voor de aankoop van nieuwe aandelen van uw werkgever of aandelen van start-ups of scale-ups, de minderwaarden op ‘pricafs’, passieve woningen, de aankoop van ontwikkelingsfondsacties, de aankoop van een elektrische motorfiets of adoptiekosten… Al deze bepalingen zijn niet geautomatiseerd door de fiscus. Andere kunnen ontbreken, zoals onvolledig ingevulde giften. Deze situaties negeren betekent dat u het voordeel verliest.

Controleren en uw mandataris op de hoogte brengen

Zodra u het VVA in handen heeft, moet u deze goed controleren. Dit is de enige manier om een onaangename verrassing te voorkomen. Dit is de prijs die u moet betalen om het impliciete akkoord en de mogelijke sanctie daarvan te vermijden.

Als u samenwerkt met een professional die gemachtigd is om uw aangifte in te vullen: wees voorzichtig