Mogen bedrijven een stap terugzetten en telewerk afschaffen?

Telewerk is de jongste jaren in veel bedrijven de norm geworden. Bepaalde van die bedrijven willen echter een stap terugzetten, door de frequentie van telewerk te verlagen of telewerk zelfs helemaal af te schaffen.

Hebben ze het recht daartoe? Hebben telewerkers het recht om te weigeren terug te keren naar kantoor? Wat is de impact van een dergelijke wijziging?

Catherine Mairy, Legal Expert bij Partena Professional, legt uit hoe dat juist zit.

Kan een werkgever zomaar beslissen telewerk af te schaffen?

"Neen, de werkgever heeft niet het recht om telewerk eenzijdig te beëindigen. Voor de invoering van structureel telewerk in de Belgische bedrijven heeft elke betrokken medewerk immers zijn fiat moeten geven. Bovendien moest dat akkoord schriftelijk worden bevestigd. Als de werkgever telewerk wil afschaffen, moet hij op dezelfde manier te werk gaan, d.w.z. de voorafgaande schriftelijke goedkeuring van elke telewerker verkrijgen", legt Catherine Mairy uit.

De werkgever zal ook rekening moeten houden met de nadere bepalingen die bij de invoering van telewerk met de werknemers zijn overeengekomen en die van toepassing zijn bij een terugkeer naar het werk, zoals bijvoorbeeld een bekendmakingstermijn.

Ongetwijfeld zullen ook de reden voor een dergelijke verandering en de impact op het evenwicht tussen werk en privéleven van de werknemer tijdens de besprekingen aan bod komen.

Wat als de werkgever het aantal telewerkdagen wil terugschroeven?

Het antwoord is hetzelfde.

Als de werkgever overweegt de frequentie van telewerk in het bedrijf te verlagen, of m.a.w. het aantal telewerkdagen terug te schroeven (bv. van maximaal 3 telewerkdagen per week naar maximaal 1 telewerk per week), moet de telewerker daarmee vooraf en schriftelijk instemmen.

Moeten de werknemersvertegenwoordigers worden geraadpleegd vóór de terugkeer naar kantoor?

"Ja, de werknemersvertegenwoordigers moeten vooraf worden geraadpleegd, m.a.w. vóór het daadwerkelijke einde van telewerk of de daadwerkelijke vermindering van het aantal toegestane telewerkdagen," preciseert Catherine Mairy.

Waarom?

In feite zullen zowel de afschaffing van telewerk als de verlaging van de frequentie van telewerk vooral een impact hebben op de arbeidsvoorwaarden. En arbeidsvoorwaarden zijn een bevoegdheid van de personeelsvertegenwoordigers.

Om de gevolgen van een terugkeer naar kantoor op te vangen zullen die moeten worden ingeschat. Wat, bijvoorbeeld, met de beschikbare ruimte op kantoor (is er voldoende plaats?), met het kantoormeubilair (is het meubilair aangepast?), met het informaticamateriaal dat nodig is om op kantoor te werken (zijn de bureaus uitgerust met pc's, schermen, printers...?), met de werkroosters die op kantoor in acht moeten worden genomen, met het materiaal dat ter beschikking wordt gesteld in het raam van telewerk (moet de telewerker dat teruggeven)?

Net als de telewerker zullen de werknemersvertegenwoordigers tijdens hun besprekingen met de werkgever ook bepaalde punten, zoals de termijn waarbinnen de verandering gepland is en de reden daarvoor, aankaarten.

Wat met de bureauvergoeding?

Als telewerk helemaal wordt afgeschaft, is er geen rechtvaardiging meer voor de toekenning van een bureauvergoeding.

"Dat is niet het geval bij een vermindering van het aantal telewerkdagen: in die situatie is een bureauvergoeding nog steeds gerechtvaardigd. Het bedrag ervan kan eventueel worden herzien, maar alleen onder bepaalde voorwaarden", besluit Catherine Mairy.