Kaart of cash: de consument moet kunnen kiezen

Vanaf 1 juli moeten alle ondernemingen hun particuliere klanten ten minste één elektronisch betaalsysteem kunnen aanbieden. Daarover gaat de komende dagen een informatiecampagne van start.

Consumenten maken voor hun aankopen steeds meer gebruik van elektronische betaalmiddelen. Dat houdt voordelen in, zowel voor henzelf als voor handelaars. Het is dan ook belangrijk dat ze kunnen kiezen hoe ze betalen.

Vanaf 1 juli 2022 moeten alle ondernemingen die met consumenten in aanraking komen, ongeacht de omvang van de onderneming, ten minste één optie aanbieden waarmee klanten hun aankopen elektronisch kunnen betalen.

Die nieuwe verplichting heeft als doel om het gebruik van elektronische betaalmiddelen te stimuleren door iedereen het recht te geven om, als ze willen, elektronisch te betalen. Het maakt ook deel uit van het bredere kader in de strijd tegen sociale en fiscale fraude.

Pierre-Yves Dermagne, Minister van Economie​

Eva De Bleeker, Staatssecretaris voor Consumentenbescherming

Wie moet dat aanbieden? Waar moet je elektronisch kunnen betalen?

Met "onderneming" bedoelen we alle natuurlijke of rechtspersonen met een duurzaam economisch doel, met inbegrip van hun verenigingen.

Dat betekent dat het niet alleen gaat om ondernemingen in de gebruikelijke zin van het woord, ongeacht hun omvang, maar ook om vrije beroepen en alle personen, overheden, verenigingen, enz. die op duurzame basis economische activiteiten verrichten voor consumenten, zoals het beheer van een zwembad, een bibliotheek, een cultureel centrum of een sportclub.

Welke betaalvormen zijn mogelijk?

Om aan die verplichting te voldoen, zijn alle technische oplossingen mogelijk die momenteel of in de toekomst beschikbaar zijn (vaste of draagbare betaalterminals, contactloze betalingen via smartphone of smartwatch, enz.). Ondernemingen zijn vrij om de technologie te kiezen die hun het meest geschikt lijkt, afhankelijk van hun economische realiteit en de specifieke kenmerken van hun klanten. Een betaling per bankoverschrijving kan dus zeker ook.

Opgelet: betalingen met maaltijdcheques, ecocheques of consumptiebonnen worden niet als elektronische betaalmiddelen beschouwd, zelfs niet wanneer ze met een kaart worden verricht. Hetzelfde geldt voor betalingen in cryptomunten en andere virtuele munteenheden.

Het is ook verboden om klanten extra kosten aan te rekenen voor elektronische betalingen.

Cash betalen kan nog altijd!

De verplichting om een oplossing voor elektronische betalingen aan te bieden, wil niet zeggen dat de consument niet langer cash kan betalen. Contant geld is en blijft een wettelijk betaalmiddel dat een handelaar niet mag weigeren, behalve in bepaalde uitzonderlijke en tijdelijke gevallen (onevenredig bedrag, veiligheid, vermoeden van vervalsing enz.).

Wat moet je doen als je niet elektronisch of cash kan betalen?

Maak de handelaar eerst attent op de verplichting om beide aan te bieden.

Blijft de handelaar een betaalwijze (contant of elektronisch) weigeren er extra kosten voor aanrekenen, dan kan je dat als consument melden via het meldpuntvan de FOD Economie. Op basis van die meldingen kan de Economische Inspectie van de FOD Economie beslissen een onderzoek in te stellen om een einde te maken aan die praktijken.

De FOD Economie start de komende dagen een informatie- en sensibiliseringscampagne voor consumenten en ondernemingen over de nieuwe verplichting, onder het motto "Let’s pay digital!".