Hoe de transformatie van de automarkt inspiratie kan bieden voor duurzame fiscaliteit?

De Europese automarkt bevindt zich in een ongekende crisis, gekenmerkt door een veeleisende energietransitie en sociale en industriële veranderingen. In dit licht kan fiscaliteit, vooral in België, leren van dit sectorale voorbeeld. Hoe kunnen we onze fiscale modellen aanpassen om innovatie, werkgelegenheid en duurzaamheid te combineren? Een analyse.

Politieke interventie: sturen zonder op te leggen

De automarkt toont de risico’s van een uniforme beleidsvoering: de overgang naar elektrisch rijden werd vooropgesteld ten koste van andere veelbelovende alternatieven. In België weerspiegelt de fiscaliteit op bedrijfswagens deze tendens door elektrisch rijden te bevoordelen en andere technologieën te negeren. Innovatie ontstaat echter zelden onder dwang, maar eerder in een klimaat dat diversiteit in oplossingen aanmoedigt.

De huidige crisis laat zien dat een geforceerde transitie, die industriële en economische realiteiten negeert, de werkgelegenheid kan schaden (Audi Brussel is hiervan een voorbeeld) en creativiteit kan belemmeren. De rol van de overheid moet beperkt blijven tot die van facilitator, die diversiteit in aanpak stimuleert in plaats van een uniform model op te leggen.

Waterstof: een voorbeeld van een geloofwaardig alternatief

Waterstof toont duidelijk de noodzaak van diverse oplossingen. Lang overschaduwd door elektrisch rijden, wint waterstof aan interesse dankzij belangrijke innovaties. Toyota, pionier op het gebied van hybride technologie, biedt nu een draagbare cartridge met vloeibare waterstof aan, gepresenteerd op de Japan Mobility Show 2024. Deze revolutionaire technologie maakt het eenvoudig om waterstof te transporteren, waardoor de uitdaging van infrastructuur wordt aangepakt.

Toyota’s geschiedenis herinnert ons eraan dat technologische diversificatie essentieel is. Vijfentwintig jaar geleden leek hybride rijden onrealistisch, maar Toyota bewees het tegendeel met groot succes. Vandaag kan waterstof een vergelijkbare ontwikkeling doormaken, wat benadrukt hoe belangrijk het is om niet vast te houden aan één enkele oplossing in de energietransitie.

Een fiscaliteit die zichzelf opnieuw moet uitvinden

Net zoals de automarkt diversiteit moet omarmen, moet fiscaliteit openstaan voor meerdere oplossingen. Momenteel ligt de focus op elektrisch rijden, maar fiscaliteit zou ook alternatieven zoals waterstof en andere hernieuwbare energiebronnen moeten ondersteunen. Enkele dagen geleden kondigde BMW aan dat hun nieuwe dieselmotoren de CO2-uitstoot met 90% zullen verminderen…

Door zich alleen op één model te richten, loopt fiscaliteit het risico om ongelijkheden te creëren, net zoals een unilateraal energiebeleid innovatie kan schaden. Fiscale evolutie moet transities ondersteunen en rekening houden met economische en sociale gevolgen.

Ondersteunen in plaats van opleggen

De rol van de overheid is cruciaal, maar moet die van een ondersteuner zijn, niet van een almachtige bestuurder. Fiscaliteit kan een krachtige hefboom worden om onderzoek te stimuleren, publiek-private samenwerkingen te bevorderen en geschikte infrastructuren te ontwikkelen. Dit vereist een open, stimulerende en diverse aanpak, waarbij elke technologie de kans krijgt haar waarde te bewijzen.

Deze herpositionering vraagt om nauwe samenwerking met innovators en economische actoren, evenals een permanente dialoog met het maatschappelijk middenveld. Het doel: een fiscaal en energetisch ecosysteem creëren dat collectieve welvaart bevordert.

Naar een verandering van paradigma

De huidige industriële crisis roept op tot een herziening van politieke en fiscale benaderingen. In plaats van beperkte keuzes op te leggen, is het tijd voor een open en diverse visie, zowel op energiegebied als in fiscaliteit. Waterstof, zoals Toyota heeft aangetoond, belichaamt het potentieel van innovatie wanneer deze wordt ondersteund in plaats van beperkt.

Geconfronteerd met uitdagingen op het gebied van werkgelegenheid, innovatie en duurzaamheid, kan een wendbare en inclusieve fiscaliteit een motor van vooruitgang worden. De weg is duidelijk: het is aan de politiek om zich aan te passen, niet aan de innovatie om zich te conformeren. De toekomst zal uitwijzen of dit paradigma kan worden omgezet, maar de noodzaak voor een nieuwe koers is nu al overduidelijk.

Deze column werd ook gepubliceerd in La Libre Eco.