Hoe Commissie zet met ambitieus AI-continent actieplan koers uit voor Europese leiderspositie in AI ?

Een wereldleider worden voor artificiële intelligentie (AI). Dat is het doel van het op 9 april 2025 gelanceerde AI-continent actieplan. Zoals voorzitter Von der Leyen tijdens de AI-actietop in februari 2025 in Parijs heeft aangegeven, moet dit ambitieuze initiatief de sterke traditionele industrieën van Europa en zijn uitzonderlijke talentenpool transformeren tot krachtige motoren voor AI-innovatie en -versnelling.

De race voor het leiderschap in AI is nog lang niet gelopen.

Van geavanceerde foundation-modellen tot gespecialiseerde AI-toepassingen – het AI-landschap in de EU is dynamisch. H

Het wordt aangejaagd door onderzoek, opkomende technologieën en een bloeiend ecosysteem van startups en scale-ups.

​ Vijf centrale pijlers​

Het AI-continent actieplan zal de AI-innovatiecapaciteiten van de Europese Unie stimuleren via acties en beleid rond vijf centrale pijlers:

Bouwen van een grootschalige infrastructuur voor AI-data en computing

De Commissie zal de Europese infrastructuur voor AI en supercomputing versterken met een netwerk van AI-fabrieken. 13 van deze fabrieken worden nu al ingezet rond wereldwijd toonaangevende Europese supercomputers. Zij zullen AI-startups, -industrie en -onderzoekers in de EU ondersteunen bij de ontwikkeling van AI-modellen en -toepassingen.

Zoals aangekondigd in het EU-kompas voor concurrentievermogen zal de EU ook helpen bij het opzetten van AI-gigafabrieken. Dit worden grootschalige faciliteiten die zijn uitgerust met ongeveer 100.000 geavanceerde AI-chips, vier keer meer dan de huidige AI-fabrieken. Zij zullen grootschalige rekenkracht en datacentra integreren om op ongekende schaal complexe AI-modellen te trainen en te ontwikkelen. De AI-gigafabrieken zullen de weg banen voor de volgende golf van frontier AI-modellen. Zij helpen ook de strategische autonomie van de EU in kritieke industriële sectoren en wetenschap in stand te houden, waarvoor publieke en particuliere investeringen nodig zijn. Vandaag wordt een oproep tot het indienen van blijken van belangstelling voor geïnteresseerde consortia gepubliceerd.

Particuliere investeringen in gigafabrieken zullen verder worden gestimuleerd via het InvestAI-initiatief, dat 20 miljard € aan investeringen zal mobiliseren voor tot vijf AI-gigafabrieken in de EU.

Om investeringen van de particuliere sector in cloudcapaciteit en datacentra te stimuleren, zal de Commissie ook met een voorstel komen voor een handeling cloud- en AI-ontwikkeling. Het doel is om de capaciteit van de datacentra in EU de komende vijf tot zeven jaar ten minste te verdrievoudigen – met prioriteit voor bijzonder duurzame datacentra.

Betere toegang tot grote volumes hoogwaardige data

Het versterken van AI-innovatie vereist ook toegang tot grote volumes hoogwaardige data. Een belangrijk onderdeel van het actieplan is de creatie van Data Labs, die grote volumes hoogwaardige data uit verschillende bronnen in AI-fabrieken samenbrengen en cureren. In 2025 zal een brede strategie voor een data-unie worden gelanceerd om een echte interne markt voor data tot stand te brengen die AI-oplossingen kan opschalen.

Algoritmen ontwikkelen en de invoering van AI in strategische EU-sectoren bevorderen

Ondanks het potentieel dat AI biedt heeft in de EU slechts 13,5% van de bedrijven AI ingevoerd. Om AI-oplossingen op maat te ontwikkelen en impulsen te geven voor het industriële gebruik ervan en de volledige toepassing in strategische publieke en private sectoren in de EU zal de Commissie de komende maanden de Apply AI-strategie lanceren. Europese AI-innovatie-infrastructuur, zoals met name de AI-fabrieken en de Europese digitale-innovatiehubs (EDIH's), zal een belangrijke rol spelen in deze strategie.

Versterking AI-vaardigheden en -talenten

Om tegemoet te komen aan de toenemende vraag naar AI-talent zal de Commissie de internationale aanwerving van hooggekwalificeerde AI-deskundigen en -onderzoekers bevorderen via initiatieven zoals de talentenpool, de Marie Skłodowska-Curie-actie “MSCA Choose Europe” en regelingen voor AI-beurzen die worden aangeboden door de op te richten academie voor AI-vaardigheden. Deze acties zullen bijdragen tot legale migratietrajecten voor hoogopgeleide werknemers van buiten de EU in de AI-sector en zullen de beste Europese AI-onderzoekers en -deskundigen terug naar Europa halen. Ook zal de Commissie onderwijs- en opleidingsprogramma's opzetten voor AI en generatieve AI in sleutelsectoren, om zo de volgende generatie AI-specialisten voor te bereiden en de bij- en omscholing van werknemers te ondersteunen.

Vereenvoudiging regelgeving

De AI-verordening vergroot het vertrouwen van burgers in technologie en biedt investeerders en ondernemers de rechtszekerheid die ze nodig hebben om AI in heel Europa op te schalen en uit te rollen. De Commissie zal ook de servicedesk AI-verordening opzetten die bedrijven moet helpen om de AI-verordening na te leven. Die servicedesk zal fungeren als centraal aanspreekpunt en hub voor informatie en houvast over de AI-verordening.

Volgende stappen

Met dit actieplan stelt de Commissie vandaag twee publieke consultaties open, die lopen tot en met 4 juni 2025. Deze moeten initiatieven in het kader van het AI-continent actieplan verder vorm helpen te geven.

• Een publieke consultatie die alle belanghebbenden uitnodigt om hun standpunten te delen over de handeling cloud- en AI-ontwikkeling
• Een publieke consulatie over Apply AI om prioriteiten van stakeholders, uitdagingen voor de toepassing van AI en de relevantie van voorgestelde oplossingen en beleidsbenaderingen in kaart te brengen – met inbegrip van verdere maatregelen die de AI-verordening soepel en eenvoudig toepasbaar moeten maken.

In mei zal een derde publieke consultatie over de strategie voor een data-unie worden opengesteld.

Parallel hiermee zal de Commissie dialogen met vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en de publieke sector organiseren om de Apply AI-strategie te helpen vormgeven. Deze dialogen zullen – samen met de publieke consultaties – relevante voorbeelden in kaart brengen van onbenutte mogelijkheden om AI-technologie in specifieke sectoren toe te passen, de huidige integratie ervan in bedrijfs- en productieprocessen, en de kansen voor opschaling binnen deze sectoren en de bredere economie.

Achtergrond

Op 1 augustus 2024 is de AI-verordening in werking getreden en op 4 februari 2025 zijn richtsnoeren inzake verboden AI-praktijken gepubliceerd. Op 24 januari 2024 heeft de Commissie een pakket maatregelen gelanceerd om Europese startups en mkb-bedrijven te ondersteunen bij de ontwikkeling van betrouwbare AI. Op 9 juli 2024 is de gewijzigde verordening gemeenschappelijke onderneming EuroHPC in werking getreden, waardoor AI-fabrieken konden worden opgericht. Op 10 december 2024 werden zeven consortia geselecteerd voor het oprichten van AI-fabrieken, en op 12 maart 2025 zijn nog eens zes extra consortia geselecteerd. Op de AI-actietop in Parijs op 11 februari 2025 kondigde voorzitter Von der Leyen InvestAI aan, een initiatief om 200 miljard € aan AI-investeringen in Europa te mobiliseren.

Meer informatie

Factsheet (EN)

Vragen en antwoorden

AI-continent actieplan

Publieke consultatie Apply AI-strategie

Publieke consultatie cloud- en AI-ontwikkelingshandeling

Oproep tot indienen blijken belangstelling voor gigafabrieken

Audiovisueel materiaal