Een miljard voor Amazon, maar wat krijgt de Vlaamse kmo?

Een pakje vandaag bestellen wordt vandaag nog geleverd, wordt het nieuwe adagio van Amazon, in het spoor van bol.com. En om dat te kunnen waarmaken voorziet Amazon een logistieke investering van één miljard euro in ons land. De consument vaart er wel bij. Maar is de kmo ook aan de winnende hand?

De aankondiging van de gigantische investering van Amazon in ons land kan bij velen op applaus rekenen. De consument kan vanuit de luie zetel producten van over de gehele wereld bestellen, en dezelfde dag staat een bestelwagen – meestal met Nederlandse nummerplaat – voor de deur. Luxe toch?

En ja, Amazon kan ook kmo’s helpen om hun producten over de grenzen te slijten en kmo’s hebben zo toegang tot een gigantische markt. Immers Vlaamse kmo’s realiseren nu al gemiddeld 16% van hun omzet via online verkopen, een aandeel dat structureel boven het Europese gemiddelde ligt.

Meer dan 1.400 Belgische kmo’s verkopen via Amazon en realiseren een jaarlijkse exportomzet van 350 miljoen euro. Dat is aanzienlijk maar dat is slechts één op duizend kmo’s. Voor de 99% andere kmo’s, vooral de kleinere, is de internationale online business eerder nefast.

Vlaamse kmo’s en hun webshops

Elke kmo die goederen of diensten aanbiedt is bijna verplicht om ook een webshop te hebben. De webshops zijn immers het uithangbord van een dynamische kmo. Het is vaak niet meer dan een digitaal verlengstuk van de fysieke winkel. De kosten voor het opzetten en onderhoud van de webshop overtreffen vaak de winsten op de verkoop. Slechts vier op de tien webshops slagen er in winst te maken uit de e-commerce activiteiten. Het is dat ook niet te verwonderen dat hoewel 73% van de Belgische kmo’s online aanwezig is, slechts 28% een webwinkel heeft.

“Voor 62% van de zelfstandige retailers vormen internetgiganten zoals Amazon, Bol.com, Shein en Temu de grootste bedreiging”

En inderdaad, één van de grootste redenen van die lage of negatieve rendabiliteit, is de moordende concurrentie van internationale webshops. Voor 62% van de zelfstandige retailers vormen internetgiganten zoals Amazon, Bol.com, Shein en Temu de grootste bedreiging. Door hun marktmacht kunnen deze platforms prijzen hanteren waarmee lokale kmo’s onmogelijk kunnen concurreren. Artificiële intelligentie en robotisering zullen de kostprijs van de online-producten verder doen dalen. En gezien de enorme volumes, kunnen bedrijven het zich permitteren om tegen uiterst lage marges te verkopen. Van volumes gesproken, dagelijks komen 3 miljoen pakjes uit China, een verdrievoudiging op één jaar tijd. Deze tsunami aan goedkope goederen – geen enkel product is duurder dan 150 euro – zorgt voor oneerlijke concurrentie.

Leegstand

De online-hype sleept ook in haar kielzog mee dat de fysieke winkels minder omzet draaien en bijgevolg minder rendabel worden. Dat is natuurlijk nefast voor de betrokken kmo’s maar ook voor het ecosysteem van een stad. Leegstand is in vele steden troef. Niet vooral de baanwinkels zijn concurrent van de winkels in dorpen en steden, maar de internationale online verkopen.

De impact van internationale e-commerce giganten zoals Amazon en Alibaba op de rendabiliteit van de kmo’s is overwegend negatief. De investering van Amazon ongenuanceerd toejuichen lijkt mij dan wat overdreven. Ja, de impact voor de consument en voor de werkgelegenheid is positief. Maar de impact voor de kmo’s is niet onverdeeld positief en voor de overgrote meerderheid van de kmo’s ronduit negatief. En ook voor het milieu is de impact negatief. Voor de internationale e-commerce giganten is het businessmodel immers dat goederen en diensten van over de gehele wereld worden getransporteerd via vliegtuigen en talloze bestelwagens. Misschien moeten milieubewuste consumenten dat element integreren in hun aankoopgedrag. Immers manifesteren voor het klimaat is niet echt coherent met een internationaal online koopgedrag. Geef mij maar zoveel mogelijk producten made-in Vlaanderen of minstens made-in Europa.