Met dit pakket wil de EU hard blijven optreden tegen de Russische schaduwvloot en de omzeiling van sancties tegengaan. Met dit pakket worden ook een aanzienlijk aantal personen en entiteiten aan de sanctielijst toegevoegd die betrokken zijn bij het Russische militair-industriële complex en wordt de rechtsbescherming versterkt van de centrale effectenbewaarinstellingen van de EU (EU-CSD's).
Met dit pakket heeft de EU voor het eerst “volwaardige” sancties opgelegd (reisverbod, bevriezing van tegoeden en verbod om economische middelen beschikbaar te stellen) aan verschillende Chinese actoren.
De belangrijkste onderdelen van het 15e pakket:
ANTI-ONTWIJKINGSMAATREGELEN
Aangezien Rusland blijft zoeken naar manieren om het olieprijsplafond te omzeilen, is de EU vastbesloten de maatregelen ter voorkoming van dergelijke omzeiling aan te scherpen. Het pakket van vandaag is gericht op 52 nieuwe vaartuigen van de Russische schaduwvloot, waardoor het totale aantal vaartuigen dat op de sanctielijst is geplaatst, is gestegen tot 79. Voor deze (niet-EU) schepen geldt een verbod op toegang tot havens en een verbod op het verlenen van diensten. Deze schepen bleken betrokken te zijn bij scheepvaartpraktijken met een hoog risico bij het vervoer van Russische olie of aardolieproducten, bij wapenleveringen, graandiefstal of de ondersteuning van de Russische energiesector.
Deze gerichte aanpak van de EU verhoogt de kosten voor Rusland om dergelijke vaartuigen te gebruiken, aangezien Rusland met deze schepen in de EU of met EU-actoren niet langer op een gangbare wijze zaken kan doen. Het vermindert ook het aantal vaartuigen in de Russische schaduwvloot die Russische ruwe olie kunnen vervoeren. Belangrijk is dat met deze opname op de sanctielijst ook de ernstige maritieme veiligheids- en milieurisico's worden aangepakt die zijn ontstaan door toedoen van de vaak oude en onderverzekerde schepen van de schaduwvloot. De EU zal nauwlettend toezicht blijven houden op de mutaties in de handel in Russische olie en verschillende praktijken om het olieprijsplafond te omzeilen, zowel wat betreft de naleving door de G7-actoren als wat betreft de activiteiten van de schaduwvloot
UITBREIDING VAN DE SANCTIELIJST
De sanctielijst wordt door het pakket van vandaag uitgebreid met 84 nieuwe items, nl. 54 personen en 30 entiteiten, die verantwoordelijk zijn voor acties die de territoriale integriteit, soevereiniteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen. Hun tegoeden worden bevroren en voor de personen geldt ook een reisverbod. De plaatsing op de lijst treft voornamelijk Russische militaire bedrijven die vliegtuigonderdelen, drones, elektronica, motoren, hightechonderdelen voor wapens en andere militaire uitrusting vervaardigen. De toevoegingen op de sanctielijst zijn ook gericht tegen het hoger management in ondernemingen die actief zijn in de Russische energiesector (met inbegrip van scheepvaartmaatschappijen) en de Russische regering van aanzienlijke inkomsten voorzien.
De EU legt ook sancties op aan de militaire eenheid die verantwoordelijk is voor de aanval op het kinderziekenhuis Okhmadyt in Kyiv en aan personen die verantwoordelijk zijn voor de deportatie van kinderen en propaganda.
Voor het eerst sinds het begin van de Russische invasie heeft de EU “volwaardige opnames op de sanctielijst” (d.w.z. een reisverbod, een bevriezing van tegoeden en een verbod op het ter beschikking stellen van middelen) aangenomen ten aanzien van zeven Chinese personen en entiteiten, namelijk één persoon en twee entiteiten die de omzeiling van EU-sancties faciliteren, en vier entiteiten die gevoelige dronecomponenten en micro-elektronische componenten leveren aan de Russische militaire industrie ter ondersteuning van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne.
Voorts worden vandaag ook twee hoge ambtenaren uit de Democratische Volksrepubliek Korea op de sanctielijst geplaatst. Deze opname op de sanctielijst komt er naar aanleiding van de Europese Raad van oktober, de besprekingen binnen het kader van de G7 over de aanhoudende steun van derde landen voor de Russische aanvalsoorlog en de inzet van Noord-Koreaanse troepen in Rusland.
HANDEL
In het kader van dit sanctiepakket worden ook 32 nieuwe ondernemingen toegevoegd aan de lijst van ondernemingen die het Russische militaire en industriële complex ondersteunen in de oorlog tegen Oekraïne (20 Russische bedrijven, zeven onder de jurisdictie van China/Hongkong, twee uit Servië en één uit Iran, India en de Verenigde Arabische Emiraten). Voor deze ondernemingen zullen nu strengere uitvoerbeperkingen gelden met betrekking tot goederen en technologie voor tweeërlei gebruik en geavanceerde technologieproducten.
BESCHERMING VAN DE BELANGEN VAN EU-ACTOREN
De maatregelen van vandaag omvatten een verbod op de erkenning of handhaving in de EU van een aantal specifieke beslissingen van Russische rechterlijke instanties waarbij Russische rechterlijke instanties exclusieve verplichte bevoegdheid krijgen in geschillen tussen Russische en EU-bedrijven, ongeacht de voorafgaande afspraken tussen de partijen. Deze maatregel biedt EU-bedrijven bescherming tegen de erkenning van schade die zij op grond van een in Rusland gegeven illegale beslissing zouden moeten vergoeden.
Dit nieuwe pakket breidt ook een aantal bestaande afwijkingen uit die EU-actoren in staat stellen om hun Russische activiteiten af te stoten. Hoewel geen van deze afwijkingen nieuwe bepalingen zijn, zullen ze onze bedrijven meer tijd geven om Rusland te verlaten.
MAATREGELEN IN DE FINANCIËLE SECTOR
Om het hoofd te bieden aan de toenemende processen en vergeldingsmaatregelen in Rusland die resulteren in de inbeslagname van activa van centrale effectenbewaarinstellingen (CSD's) van de EU, worden met het pakket van vandaag twee belangrijke wijzigingen ingevoerd:
Achtergrond
EU-sancties vormen nog steeds de spil van het EU-antwoord op Ruslands ongerechtvaardigde militaire agressie tegen Oekraïne. Deze sancties tasten namelijk de militaire en technologische capaciteit van Rusland aan, snijden het land af van de meest ontwikkelde mondiale markten, ontzeggen het Kremlin de inkomsten waarmee het de oorlog financiert, en doen de kosten voor de Russische economie steeds hoger oplopen. In dit verband helpen sancties de centrale EU-doelstelling te verwezenlijken: blijven ijveren voor een rechtvaardige en duurzame vrede en voorkomen dat er weer een bevroren conflict ontstaat. De sancties laten zich mettertijd sterker voelen, naarmate ze de industriële en technologische basis van Rusland uithollen. Als hoedster van de EU-Verdragen houdt de Europese Commissie toezicht op de handhaving van de EU-sancties door de EU-lidstaten.
Abnormale, stijgende handelscijfers voor bepaalde producten/landen zijn harde aanwijzingen dat Rusland actief probeert sancties te omzeilen. Dit noopt ons ertoe omzeiling dubbel zo hard aan te pakken en onze buurlanden te vragen nog nauwer met ons samen te werken. Als EU-gezant voor sancties blijft David O'Sullivan volop met belangrijke derde landen in gesprek om omzeiling tegen te gaan. We hebben met gelijkgestemde partners ook overeenstemming bereikt over een lijst van veelvoorkomende prioritaire sanctiegoederen ten aanzien waarvan bedrijven bijzondere zorgvuldigheid moeten betrachten en die derde landen niet naar Rusland mogen wederuitvoeren. Daarnaast hebben we binnen de EU ook een lijst van economisch kritieke sanctiegoederen opgesteld, ten aanzien waarvan bedrijven en derde landen bijzonder oplettend moeten zijn.
Link naar het Publicatieblad (wetteksten binnenkort beschikbaar)